ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΦΑΚΩΝ
Εστιακή απόσταση, γωνία θέασης & προοπτική
Εστιακή απόσταση
Εστιακή απόσταση
Η εστιακή απόσταση, ή το εύρος εστιακής απόστασης στην περίπτωση του ζουμ, συνήθως είναι η σημαντικότερη απόφαση κατά την επιλογή ενός φακού για μια συγκεκριμένη φωτογραφία ή τύπο φωτογραφίας. Η εστιακή απόσταση του φακού καθορίζει δύο χαρακτηριστικά που είναι ιδιαίτερα σημαντικά για τους φωτογράφους: τη μεγέθυνση και τη γωνία θέασης.
Οι μεγαλύτερες εστιακές αποστάσεις αντιστοιχούν σε υψηλότερη μεγέθυνση και αντίστροφα. Οι ευρυγώνιοι φακοί με μικρές εστιακές αποστάσεις έχουν χαμηλή μεγέθυνση, το οποίο σημαίνει ότι πρέπει να πλησιάσετε ένα θέμα μεσαίου μεγέθους για να γεμίσετε το κάδρο. Αυτό επίσης σημαίνει ότι μπορούν να χωρέσουν μεγάλα θέματα στο κάδρο χωρίς να χρειαστεί να τραβήξετε λήψεις από απόσταση. Οι τηλεφακοί με μεγάλες εστιακές αποστάσεις έχουν υψηλή μεγέθυνση, για να μπορείτε να γεμίζετε το κάδρο με θέματα που βρίσκονται πιο μακριά από τη μηχανή.
[1] Δευτερεύον κύριο σημείο φακού [2] Εστιακή απόσταση [3] Γωνία θέασης (διαγώνια μέτρηση) [4] Εστιακό επίπεδο (επίπεδο αισθητήρα εικόνας)
Τεχνικός ορισμός της εστιακής απόστασης
- Η τεχνική πλευρά -
Η εστιακή απόσταση ενός φακού ορίζεται ως η απόσταση από το δευτερεύον κύριο σημείο μέχρι το πίσω εστιακό σημείο όταν η εστίαση ρυθμίζεται στο άπειρο. Το δευτερεύον κύριο σημείο είναι ένα από τα έξι "σημαντικά σημεία" που χρησιμοποιούνται ως σημεία αναφοράς στους οπτικούς φακούς (μπροστινό και πίσω εστιακό σημείο, πρωτεύον και δευτερεύον κομβικό σημείο, καθώς και πρωτεύον και δευτερεύον κύριο σημείο). Δεν υπάρχει προκαθορισμένη θέση για το δευτερεύον κύριο σημείο στους φακούς μικρού μεγέθους (μπορεί να βρίσκεται σε κάποιο σημείο στο εσωτερικό του σώματος του φακού ή σε κάποιο σημείο στο εξωτερικό του σώματος, ανάλογα με το σχεδιασμό του φακού). Επομένως, δεν υπάρχει κάποιος εύκολος τρόπος να μετρήσετε μόνοι σας την εστιακή απόσταση του φακού με ακρίβεια.
Εστιακή απόσταση και γωνία θέασης
Η "γωνία θέασης" περιγράφει το ποσοστό της σκηνής μπροστά από τη μηχανή που θα αποτυπωθεί από τον αισθητήρα της μηχανής. Με κάπως πιο τεχνικούς όρους, είναι η επέκταση της σκηνής στις γωνίες που αποτυπώνεται στον αισθητήρα, με διαγώνια μέτρηση. Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι η γωνία θέασης καθορίζεται εξ ολοκλήρου από την εστιακή απόσταση του φακού και από το φορμά του αισθητήρα μηχανής. Επομένως, η γωνία θέασης ενός συγκεκριμένου φακού διαφέρει στις μηχανές φορμά πλήρους καρέ και APS-C 35 mm. Διαφορετικοί φακοί ίσης εστιακής απόστασης έχουν πάντα την ίδια γωνία θέασης όταν χρησιμοποιούνται με αισθητήρα ίδιου μεγέθους.
Η σύγκριση "εστιακής απόστασης-γωνίας θέασης" απεικονίζει αυτή τη σχέση για τις μηχανές με φορμά πλήρους καρέ και APS-C 35 mm.
* Εστιακή απόσταση στη ( ): ισοδύναμη εστιακή απόσταση κατά την τοποθέτηση σε ψηφιακές μηχανές με εναλλάξιμους φακούς και αισθητήρες πλήρους καρέ 35 mm
Προοπτική
Με μεγάλες εστιακές αποστάσεις, τα θέματα στο προσκήνιο και στο παρασκήνιο συχνά εμφανίζονται πιο κοντά μεταξύ τους στην τελική εικόνα. Αυτό το εφέ μερικές φορές ονομάζεται "συμπίεση τηλεφακού", παρόλο που δεν προκαλείται στην πραγματικότητα από τον ίδιο το φακό. Αυτό που πραγματικά συμβαίνει είναι ότι όταν χρησιμοποιείτε έναν τηλεφακό, πρέπει να βρίσκεστε πιο μακριά από τα θέματα. Επομένως, ανάλογα με την απόσταση από τη μηχανή μέχρι τα θέματα στο προσκήνιο και στο παρασκήνιο, στην πραγματικότητα βρίσκονται πιο κοντά μεταξύ τους. Με άλλα λόγια, εφόσον τα θέματα τόσο στο προσκήνιο όσο και στο παρασκήνιο βρίσκονται σε μεγάλη απόσταση από τη μηχανή, τα σχετικά μεγέθη τους στην τελική εικόνα θα είναι πιο κοντά στην πραγματικότητα. Κατά τη λήψη με ευρυγώνιο φακό συνήθως πρέπει να πλησιάσετε το θέμα που βρίσκεται στο προσκήνιο, ώστε να είναι αρκετά μεγάλο στο κάδρο. Γι' αυτό το λόγο, τα πιο μακρινά θέματα φαίνονται συγκριτικά μικρότερα. Η διαφορά στη φαινόμενη προοπτική είναι στην πραγματικότητα το αποτέλεσμα της απόστασης στην οποία βρίσκεστε από το θέμα.
Εστιακή απόσταση 24 mm, γωνία θέασης 84 μοιρών
Εστιακή απόσταση 300 mm, γωνία θέασης 8 μοιρών