Μάθηση στα βαθιά

"Μια καλή υποβρύχια φωτογραφία εντυπωσιάζει τον θεατή και προσφέρει γνώση", εξηγεί ο Alexis Rosenfeld, προσθέτοντας ότι μπορείς να την αναγνωρίσεις όταν "προκαλεί το ενδιαφέρον των παιδιών, ώστε να θέλουν να σου κάνουν πολλές ερωτήσεις!" Πριν από κάποιες δεκαετίες, ο Alexis ήταν ένα από αυτά τα παιδιά, που λάτρευαν τον υποβρύχιο κόσμο και τις εξερευνήσεις του Ζακ Κουστό. "Ήταν το διαβατήριό μου στον κόσμο του θαυμαστού", θυμάται. "Μπορούσα να πηγαίνω σε μέρη που θεωρούνται απρόσιτα και να επιστρέφω με απίστευτες ιστορίες".

Αυτός ο νέος κόσμος σύντομα έγινε πηγή μεγάλης ανακούφισης για τον Alexis. "Είμαι εξαιρετικά ανυπόμονος άνθρωπος, κάτι που δεν συνάδει με την κύρια αρετή που πρέπει να έχει ένας φωτογράφος", λέει γελώντας. "Αλλά, με το που βρίσκομαι κάτω από το νερό, έχω χρόνο και τα πάντα γαληνεύουν. Μου αρέσει να φαντάζομαι μια φωτογραφία, το καδράρισμά της, τη σύνθεσή της, και να περιμένω μέχρι να συμβεί. Το ίδιο συμβαίνει και με τα ζώα. Η λήψη μιας καλής φωτογραφίας της συμπεριφοράς τους είναι πηγή μεγάλης υπερηφάνειας".

Ο Alexis ξεκίνησε κατάδυση με μπουκάλες όταν ήταν οκτώ ετών, γεγονός που καθόρισε την πορεία του. "Για να γίνω επαγγελματίας φωτογράφος, έπρεπε να μάθω να βουτάω σε πολύ καλό επίπεδο", αναφέρει, "γιατί οι καταδύσεις απαιτούν μεγάλη τεχνική δεξιοτεχνία που πρέπει κατέχεις απόλυτα. Μόνο τότε μπορείς να συγκεντρωθείς στη φωτογράφηση".

Ο ρόλος του φωτορεπόρτερ είναι ακόμα πιο απαιτητικός, καθώς ο Alexis δεν αναζητάει απλώς ένα αισθητικά όμορφο πλάνο. "Δεν μου φτάνει μία φωτογραφία για να αφηγηθώ μια ιστορία", εξηγεί. "Τα έργα μου καμιά φορά διαρκούν πολλούς μήνες ή χρόνια, και πρέπει να υπάρχει συνέπεια ανάμεσα στην πρώτη φωτογραφία και την τελευταία. Μαζί, αφηγούνται μια ιστορία που ο αναγνώστης θα πρέπει να μπορεί να κατανοήσει χωρίς να διαβάσει το κείμενο".

Στο τελευταίο του έργο "Coral Reefs, Heart of the Ocean" ("Κοραλλιογενείς ύφαλοι, η καρδιά του Ωκεανού"), ο Alexis αφηγείται την ιστορία ενός οικοσυστήματος που απειλείται. "Απεικονίζεται η ομορφιά, η βιοποικιλότητα και οι κίνδυνοι που απειλούν αυτό το ιδιαίτερο περιβάλλον. Με ενέπνευσε ιδιαίτερα αυτό το έργο, όταν έμαθα ότι ένα στα τρία θαλάσσια είδη προέρχεται από τους κοραλλιογενείς υφάλους".

Ποια είναι λοιπόν η άποψη του Alexis για την υποβρύχια φωτογράφηση; Το υποβρύχιο περιβάλλον παρουσιάζει κάποιες σημαντικές φωτογραφικές προκλήσεις, απλώς γιατί είναι πιο δύσκολο να φωτογραφίζεις στο νερό από ό,τι στον αέρα. "Υπάρχουν τέσσερις βασικές δυσκολίες", εξηγεί ο Alexis, "απορροφάει το φως, εξαφανίζει τα χρώματα, έχει αιωρούμενα σωματίδια που θολώνουν την εικόνα και συμπεριφέρεται σαν ένας επιπλέον οπτικός φακός". Δύσκολο ακούγεται, αλλά, για να υπερνικήσει τις δυσκολίες, ο Alexis χρησιμοποιεί διάφορες τεχνικές. "Χάρη στον φωτισμό που χρησιμοποιώ, αποφεύγω όσο το δυνατόν τα σωματίδια, ενώ τα υποβρύχια φλας ξαναζωντανεύουν τα χρώματα", δηλώνει. "Επιπλέον, φωτογραφίζω πολύ ευρυγώνια, για να μειώνω την ποσότητα νερού ανάμεσα στη μηχανή μου και στο θέμα".

Η μηχανή Sony α7R II του Alexis επίσης βοηθάει κάτω από τα κύματα. "Πολλές φωτογραφίες από το έργο Coral Reefs δεν θα μπορούσαν να είχαν γίνει πραγματικότητα με πιο παλιό ή διαφορετικό εξοπλισμό", εξηγεί, "και, συγκεκριμένα, αυτό γίνεται χάρη στην ποιότητα του αισθητήρα και του δυναμικού εύρους του, καθώς και της απόδοσης σε υψηλά ISO". Οι αισθητήρες, όπως λέει "είναι ιδιαίτερα καλοί για υποβρύχιες λήψεις και προσφέρουν πολύ καλή απεικόνιση του υποβρύχιου κόσμου. Όταν καταδύεσαι στα βάθη, το φως του ήλιου χάνεται, και, γι' αυτό, συχνά δουλεύω με ISO 1600 ή υψηλότερο. Επιπλέον, χρησιμοποιώ και την α7R III για υποβρύχιες λήψεις, και η αυτόματη εστίαση λειτουργεί πολύ καλά κάτω από το νερό και στις δύο μηχανές, καθιστώντας δυνατή την εστίαση σε ψάρια και θαλάσσια θηλαστικά, ακόμα και όταν κάνουν γρήγορες και απρόβλεπτες κινήσεις".

"Χρησιμοποιώ εξοπλισμό Sony εδώ και τέσσερα χρόνια", συνεχίζει, "και στις μηχανές έχω τους φακούς G Master FE 16-35 mm f/2,8, G FE 12-24 mm f/4, Macro G OSS FE 90 mm f/2,8 και OSS G Master FE 100-400 mm f/4,5-5,6. Για να τους προστατεύω, δουλεύω με θήκες ελβετικής κατασκευής, με θύρες από οπτικό γυαλί, ενώ οι θήκες είναι αδιάβροχες για βάθος έως 200 m. Καθώς οι θήκες είναι ειδική παραγγελία, όλα τα χειριστήρια είναι προσιτά και μου δίνουν τη δυνατότητα να διαχειρίζομαι τις λειτουργίες της μηχανής. Χωρίς τον συνδυασμό αυτών των θηκών με τις επιδόσεις και τη λειτουργικότητα των Alpha, σίγουρα δεν θα μπορούσα να δουλέψω σε μεγάλα βάθη με ανάλογη ευκολία."

Όμως, παρόλο που η τεχνική του και ο εξοπλισμός φωτογράφισης διευκολύνουν όσο περισσότερο γίνεται τις λήψεις του, ο Alexis φαίνεται ότι προτιμάει τα δύσκολα. Γιατί αλλιώς χάνεται η αίσθηση της πρόκλησης; Συμφωνεί πως "Ναι. Η μέρα που θα φωτογραφίζω άνετα υποβρυχίως είναι και η μέρα που θα σταματήσω. Θα τα έχω μάθει όλα. Κάθε κατάδυση είναι μια νέα εμπειρία μάθησης από τεχνικής άποψης και ως προς την κατανόηση του περιβάλλοντος. Τα φώτα, η συμπεριφορά των ζώων, το χρώμα του νερού, όλα αλλάζουν… Είναι ένας συνδυασμός πραγμάτων που την κάνουν τόσο ξεχωριστή και σύντομα συνειδητοποιείς ότι καμία κατάδυση δεν είναι ποτέ ίδια με την προηγούμενη".